Hide

Hanes Eglwysi Annibynnol Cymru.

hide
Hide

(History of the Welsh Independent Churches)

By Thomas Rees & John Thomas; 4 volumes (published 1871+)

Extracted  by Gareth Hicks from the CD published by Archive CD Books (Jan 2008)  - with translation


Pantglas

(Vol 3, p 231)

"Mae y lle hwn yn mhlwyf Clynogfawr, ar ochr y ffordd o Gaernarfon i Borthmadog.

Agorwyd yma gapel bychan y Mawrth a'r Mercher cyntaf yn 1837. Nid yw ond achos bychan, fel llin yn mygu o'r dechreuad, ac y mae wedi cael colledion mawrion trwy fynych symudiadau. Mae y lle wedi bod bob amser mewn cysylltiad a Nazareth, ac yn mwynhau yr un weinidogaeth. Bu ei ddyled yn faith trwm am dymor hir, ac ymdrech fawr a fu raid wneyd i ddyfod yn rhydd o honi. Yr oedd Mr. Jones, Abermaw, a Mr. Ellis, Brithdir, yn gyfrifol am y ddyled, a bu raid iddynt fyned oddiamgylch i gasglu i'w thalu ; a bu Mr. John Morgan yn yr adeg y bu yma, yn llawer o help tuag at hyny. Yn i amser ef hefyd yr adgyweiriwyd Pen y capel, a thrwy ffyddlondeb y chwarelwyr yn gweithio yn rhad ar hyd y nos y gwnaed llawr newydd iddo.

Yma dechreuodd Thoma Jones bregethu, yr hwn er's blynyddau bellach sydd wedi ymfudo i America."

Translation by Maureen Saycell (Jan 2008)

 "This place is in Clynnogfawr, on the side of the road from Caernarfon to Porthmadog. A small chapel was opened here on the first Tuesday and Wednesday of 1837. This is only a small cause, like a piece of smoking flax from the start, and it has suffered many great losses because of frequent migrations. It has always been associated with Nazareth, and enjoying the same ministry. The debt was a heavy one over a long term, and it took a great effort to get free of it. Mr Jones, Barmouth, and Mr Ellis, Brithdir, were responsible for the debt and had to go around collecting in order to pay it, and Mr John Morgan while he was here was very helpful. It was during his time here that Pen y Capel was repaired, and it was re-floored thanks to the quarrymen working voluntarily in the evenings.

It was here that Thomas Jones began to preach, he has now emigrated to America."